सामग्री सारणी
आज भाषांची नेमकी संख्या निश्चित करणे कठीण आहे, परंतु मानववंशशास्त्रज्ञ ते अंदाजे 7000 ठेवतात.
यापैकी फक्त 200 भाषा दहा लाखांहून अधिक लोक बोलतात, म्हणजे 100,000 पेक्षा कमी लोक बोलतात अस्तित्वात असलेल्या अनेक भाषा.
तसेच, आज बोलल्या जाणार्या अनेक भाषा काही शतके जुन्या आहेत.
आजच्या बर्याच भाषा पूर्वीच्या भाषांमधून विकसित झाल्या आणि उगवल्या, त्यापैकी काही नामशेष झाल्या आहेत.
आज बोलल्या जाणार्या इंग्रजी देखील मध्यम युगात बोलल्या जाणार्या भाषेपेक्षा वेगळ्या आहेत.
तुम्ही विचार करत असाल तर, इंग्रजी ही सर्वात जुनी भाषा नाही. आधुनिक इंग्रजी ही फक्त पाच शतके जुनी सर्वात तरुण भाषा आहे.
आपण कथेत खोलवर जाऊ आणि मानवतेने बोलल्या जाणार्या पहिल्या भाषा शोधूया, ज्याची सुरुवात सर्वात जुनी आहे.
#10: पर्शियन (2500 वर्षे जुनी)
पर्शियन, ज्याला फारसी असेही संबोधले जाते, प्राचीन इराणमध्ये 525 बीसी मध्ये उदयास आले.
पर्शियन तीन टप्प्यांतून विकसित झाले: जुने, मध्य आणि आधुनिक पर्शिया.
हे देखील पहा: महासागरातील 10 सर्वात वेगवान मासेजुन्या पर्शियन लोकांनी (525 BC ते 300 BC) भाषेचा जन्म केला आणि ती लिहिण्यासाठी बेहिस्तुन शिलालेखांचा वापर केला. इराणमधील केर्मनशाह शहरात काही शिलालेख आढळतात, ज्याला या कारणांमुळे युनेस्कोच्या जागतिक वारसा स्थळामध्ये स्थान देण्यात आले आहे.
पर्शियन राजा डॅरियस (बायबलच्या जुन्या करारात वर्णन केलेला तोच) करमानशाह शिलालेख लिहिला असे मानले जातेजुने)
500 BC मध्ये.
शिलालेख तीन भाषांमध्ये आहेत: इलामाइट, ओल्ड पर्शियन आणि बॅबिलोनियन.
पहलवी इलस्ट्रेशन्स हे मध्य पर्शियन भाषेचे (300 BC ते 800 AD) उदाहरण आहे. पहलवी प्रामुख्याने ससानियन साम्राज्यात वापरला जात होता आणि त्याच्या पतनानंतर त्याच्या प्रतिष्ठेच्या भाषेचा दर्जा चालू ठेवला होता.
आधुनिक पर्शियनचा उदय इसवी सन 800 च्या आसपास झाला आणि इराण, ताजिकिस्तान (जेथे ती ताजिक म्हणून ओळखली जाते) आणि अफगाणिस्तान (जेथे ती दारी म्हणून ओळखली जाते) मध्ये सध्याची अधिकृत भाषा आहे. उझबेकिस्तानमधील लक्षणीय लोकसंख्या आधुनिक पर्शिया देखील बोलते.
या प्रत्येक प्रदेशातील भाषेत थोडेफार फरक आहेत.
अफगाण आणि इराणी लोक आधुनिक पर्शिया लिहिण्यासाठी पर्शियन वर्णमाला वापरतात, तर लोक ताजिकिस्तान ते लिहिण्यासाठी ताजिक वर्णमाला वापरतात. याचे कारण म्हणजे पर्शियन वर्णमाला अरबी लिपीतून खूप उधार घेते, तर ताजिक वर्णमाला सिरिलिक लिखाणातून विकसित झाली आहे.
100 दशलक्षाहून अधिक लोक आज आधुनिक पर्शियन भाषा बोलतात.
#9: लॅटिन (२७०० वर्षे जुनी)
प्राचीन रोमने साम्राज्य आणि धर्मासाठी लॅटिनला त्याची अधिकृत भाषा बनवली, रोमन चर्च तिला त्याची अधिकृत भाषा का मानते हे स्पष्ट करते.
लॅटिनचा उदय इ.स.पूर्व ७०० मध्ये झाला. विद्वान लॅटिनला इंडो-युरोपियन भाषा म्हणून वर्गीकृत करतात. या श्रेणी अंतर्गत येणाऱ्या इतर भाषांमध्ये इटालियन, फ्रेंच, रोमानियन, स्पॅनिश आणि पोर्तुगीज यांचा समावेश होतो. इंग्लिश देखील इंडो-युरोपियन भाषा.
मजेची गोष्ट म्हणजे, जे लोक मूळत: लॅटिन बोलतात त्यांना रोमन म्हणतात. “रोमन्स” हे नाव भाषेचा संस्थापक रोम्युलस याच्यावरून आले आहे.
रोमन साम्राज्याच्या प्रभावामुळे भाषेचा प्रसार जगभरातील अनेक भागात झाला जे साम्राज्याच्या क्षेत्राचा भाग होते.
#8: अरामी (2900 वर्षे जुने)
अरामी लोकांनी इ.स.पूर्व ९०० मध्ये कधीतरी अरामी भाषेचा जन्म केला. अरामी लोक हे मध्य पूर्वेतील एक सेमिटिक गट होते.
इ.स.पू. ७०० पर्यंत, ही भाषा लोकप्रिय झाली आणि विविध संस्कृतींमध्ये पसरली आणि अश्शूरी लोकांनीही ती त्यांची दुसरी भाषा मानली.
अॅसिरियन आणि बॅबिलोनियन व्यापारी इतर मध्य-पूर्व समुदायांसोबत व्यापार करत असताना त्यांनी भाषेचा प्रसार करण्यास मदत केली.
इ.पू. ६०० पर्यंत, अरामिकने मध्य पूर्वेतील अधिकृत भाषा म्हणून अक्काडियनची जागा घेतली. त्यानंतर, अकेमेनियन पर्शियन लोकांनी (559 BC ते 330 BC) ही भाषा स्वीकारली.
ग्रीकने अखेरीस अधिकृत पर्शियन साम्राज्य भाषा म्हणून अरामी भाषा विस्थापित केली.
#7: हिब्रू (3000 वर्षे जुनी)<3
हिब्रू ही वायव्य भागात बोलली जाणारी सेमिटिक भाषा आहे. मानववंशशास्त्रज्ञ तिला अफ्रोएशियाटिक भाषांपैकी एक मानतात. ऐतिहासिकदृष्ट्या, ही एक इस्रायली लोकांची भाषा आहे. इस्त्रायली लोकांचे सर्वात जास्त काळ टिकून राहिलेले वंशज—सामॅरिटन आणि ज्यू—ही ते बोलतात.
हिब्रू ही इस्रायलची अधिकृत भाषा आहे. तथापि, पॅलेस्टिनींनी हिब्रू भाषा देखील स्वीकारलीपहिल्या महायुद्धानंतर कधीतरी त्यांची अधिकृत भाषा म्हणून.
ज्यू हिब्रूला पवित्र भाषा मानतात कारण ती जुना करार लिहिण्यासाठी वापरली जात होती.
भाषा सुमारे 1000 ईसापूर्व उदयास आली, नाहीशी झाली परंतु नंतर इस्रायली लोकांनी तिचे पुनरुज्जीवन केले.
हिब्रूचे लिखित स्वरूप उजवीकडून डावीकडे लिहिलेले आणि वाचले जाते, इंग्रजीच्या विपरीत जे उलट दिशेने जाते.
#6: हान एथनिक चायनीज (3250 वर्षांपूर्वी)
आज, चिनी भाषेचा संदर्भ देण्यासाठी अनेक लोक हा शब्द वापरत असूनही, चीनी भाषा असे काहीही नाही संवादासाठी वापरा.
मँडरिन आणि कँटोनीज या आज चीनमधील मुख्य भाषा आहेत आणि बहुतेक बाहेरचे लोक त्यांना चिनी म्हणतात. पण या भाषा तुलनेने अलीकडच्या आहेत. कॅन्टोनीजचा उदय 220 AD मध्ये झाला, तर मँडरीनचा उदय 1300 AD मध्ये झाला.
प्राचीन चिनी लोक दुसरी भाषा बोलत, आणि विद्वानांनी हान वंशीय चीनी असे नाव दिले. हान वंशीय चिनी भाषा 1250 BC च्या आसपास उदयास आली.
बोलील्या आणि लिखित आवृत्त्या असलेल्या इतर अनेक भाषांप्रमाणेच, बोलल्या जाणार्या हान्स वंशीय चिनी भाषा वर दिलेल्या तारखेपेक्षा जुनी आहे, जी भाषेच्या पहिल्या लिखित स्वरूपाच्या पुराव्यावरून येते. .
विद्वान हंस वंशीय चिनी भाषेला सिनिटिक भाषा म्हणून वर्गीकृत करतात, एक सामूहिक शब्दावली जी चीनमधील अल्पसंख्याक गटांद्वारे बोलल्या जाणार्या अनेक भाषांचे वर्णन करते.
#5: ग्रीक (3450 वर्षांपूर्वी)
ग्रीक ही काही प्राचीन भाषांपैकी एक आहे जी अजूनही अस्तित्वात आहेआज खरंच, ग्रीक भाषा अंदाजे साडेतीन सहस्राब्दीपूर्वी विकसित झाली होती आणि आजच्या ग्रीसमध्ये ती अजूनही एक प्राथमिक भाषा आहे.
ग्रीकचा उदय बाल्कन प्रदेशात झाला आणि बहुधा 1450 BC पूर्वी बोलला जात असे. परंतु प्राचीन काळातील ग्रीकच्या अस्तित्वाचा सर्वात जुना पुरावा पुरातत्वशास्त्रज्ञांना मेसेनियामध्ये सापडलेल्या मातीच्या गोळ्यावर होता.
टॅब्लेट 1450 BC आणि 1350 BC च्या दरम्यानचा आहे, जी भाषा किती काळ अस्तित्वात आहे याचे सूचक बनले आहे.
विद्वानांनी दाखवले आहे की, इतर अनेक भाषांप्रमाणे, ग्रीक देखील विकसित झाली आहे. भाषेची सर्वात जुनी आवृत्ती प्रोटो-ग्रीक होती, जी कधीही लिहिली गेली नाही परंतु सर्व ज्ञात ग्रीक आवृत्त्यांमध्ये विकसित झाली आहे.
ग्रीकच्या इतर आवृत्त्या मायसेनिअन, प्राचीन, कोइन आणि मध्ययुगीन आवृत्त्या आहेत.
आधुनिक ग्रीक, ज्याला निओ-हेलेनिक ग्रीक देखील म्हटले जाते, 11 व्या शतकात कधीतरी बायझंटाईन युगात उदयास आले. आज ग्रीक भाषेच्या दोन आवृत्त्या बोलल्या जातात: डोमोटिकी, स्थानिक भाषेतील आवृत्ती आणि कॅथेरेव्होसा, प्राचीन ग्रीक आणि दिमोटिकी यांच्यातील तडजोड आवृत्ती.
#4: संस्कृत (3500 वर्षांपूर्वी)
संस्कृतचा उदय सुमारे 1500 ईसापूर्व झाला आणि अजूनही हिंदू, बौद्ध आणि जैन धर्मातील काही धार्मिक समारंभ आणि ग्रंथांमध्ये वापरला जातो.
संस्कृत ही इंडो-युरोपियन कुटुंबातील इंडो-आर्यन भाषा आहे. पूर्वीच्या आवृत्त्यांप्रमाणेच संस्कृतच्या एकापेक्षा जास्त आवृत्त्या अस्तित्वात होत्या. वैदिक संस्कृत ही भाषेची सर्वात जुनी आवृत्ती आहे. काहीलोकांचा विश्वास होता की संस्कृत ही सर्वात जुनी भाषा आहे आणि तिला "सर्व भाषांची माता" असे लेबल लावले आहे.
विद्वान सूचित करतात की भाषेच्या दोन आवृत्त्या अस्तित्वात होत्या: वैदिक संस्कृत आणि शास्त्रीय संस्कृत. ते पुढे नमूद करतात की नंतरचे पूर्वीपासून विकसित झाले.
संस्कृतच्या दोन आवृत्त्या अनेक प्रकारे समान आहेत परंतु व्याकरण, ध्वनीशास्त्र आणि शब्दसंग्रहात भिन्न आहेत.
संस्कृतची आवृत्ती आजही भारताच्या अनेक भागांमध्ये बोलली जाते, आणि सरकार तिला देशातील २२ अधिकृत भाषांपैकी एक म्हणून ओळखते.
#3: तमिळ (५००० वर्षांपूर्वी)
3000 BC मध्ये उदयास आलेल्या सर्वात जुन्या भाषांच्या यादीत तमिळ देखील सामील होते. विद्वान तमिळला द्रविडीयन भाषा म्हणून वर्गीकृत करतात.
तमिळ बहुधा BC 3000 पूर्वी जेव्हा तमिळ लोकांनी त्यांचे पहिले व्याकरण पुस्तक छापले होते. लिखित स्वरूप उदयास येण्यापूर्वी बोललेली आवृत्ती बहुधा अस्तित्वात होती.
भारतीय उपखंडाच्या आजूबाजूच्या काही भागात तमिळ अजूनही बोलली जाते, ज्यामुळे ती आज अस्तित्वात असलेल्या काही प्राचीन भाषांपैकी एक आहे. म्हणून, ती आजही वापरात असलेली सर्वात जुनी भाषा आहे.
श्रीलंका आणि सिंगापूर तमिळला भाषा म्हणून ओळखतात. ही भाषा पुद्दुचेरी, कर्नाटक आणि आंध्र प्रदेशसह आज भारतात बोलल्या जाणाऱ्या अनेक भाषांची पूर्वज आहे.
संयुक्त राष्ट्रांनी 2004 मध्ये मूळ साहित्यिक परंपरा, समृद्ध आणि प्राचीन मजकूर आणि पुरातनतेच्या आधारे तमिळला अभिजात भाषा घोषित केली.
तमिळ शब्दाचा अर्थ अनेकगोष्टी. जरी हे भाषेचे नाव असले तरी, त्याचा अर्थ नैसर्गिक, गोड आणि सुंदर असा देखील होतो.
तुम्हाला माहित आहे का की तमिळ देखील देव म्हणून ओळखले जाते?
देवाला तमिळ थाई म्हणून ओळखले जाते आणि तेव्हापासून थाई म्हणजे "आई," तमिळ भाषेला माता मानले जाते.
शेवटी, मॉरिशस, मलेशिया आणि दक्षिण आफ्रिकेत तमिळने अल्पसंख्याक भाषा म्हणून ओळख मिळवली आहे.
#2: इजिप्शियन (5000) वर्षांपूर्वी)
आफ्रिकेत सर्वात जुनी भाषा उगम पावली हे आश्चर्यकारक नाही. शेवटी, आफ्रिकेला मानवजातीचा पाळणा म्हणून वारंवार नामकरण केले गेले आहे.
प्राचीन इजिप्शियन भाषा सुमारे 3000 ईसापूर्व उदयास आली आणि सुमेरियन भाषेप्रमाणे, 641 AD मध्ये जेव्हा अरबांनी इजिप्त जिंकले तेव्हा ते नामशेष झाले.
प्राचीन इजिप्शियन लोकांनी त्यांची भाषा हियरोग्लिफिक लिपी वापरून लिहिली ज्यात मानव, प्राणी आणि विविध कृत्रिम वस्तूंची चिन्हे आहेत.
सर्वात आधी शोधलेल्या हायरोग्लिफिक स्क्रिप्ट 2600 BC च्या आहेत आणि त्यात नावे आणि लघुकथा समाविष्ट आहेत. खाजगी थडग्यांच्या भिंतींवर कोरलेली आत्मचरित्रे हियरोग्लिफ्सची उदाहरणे आहेत.
पुरातत्त्वशास्त्रज्ञांनी लिखित इजिप्शियन भाषेतील बदलांचे निरीक्षण केले, ज्यामुळे ती अस्तित्वात असलेल्या 4000 वर्षांतील उत्क्रांती दर्शवते.
वर वर्णन केल्याप्रमाणे, पहिला टप्पा, जुना इजिप्शियन, नावे आणि संक्षिप्त वाक्यांचा समावेश आहे. 2600 बीसी आणि 2100 बीसी दरम्यान प्राचीन इजिप्शियन लोकांसाठी लिखित संप्रेषणाची ही प्राथमिक पद्धत होती.
भाषा पासूनलिखित चिन्हांपेक्षा जुने आहे, इजिप्शियन लोकांनी ते लिहून ठेवण्याचा एक सामान्य मार्ग विकसित करण्यापूर्वी ते कदाचित काही काळ बोलले गेले होते.
प्राचीन इजिप्शियन लोकांनी दुसरा टप्पा, मध्य इजिप्शियन, 2100 BC आणि 1500 BC दरम्यान वापरला. बोलल्या जाणार्या भाषेतील बदलांमुळे लिखित भाषेत बदल होण्याची शक्यता आहे. प्राचीन इजिप्शियन लोकांनी मध्य इजिप्शियन लोकांना हायरेटिक आणि हायरोग्लिफमध्ये नोंदवले.
पूर्वीचा वापर कायदेशीर दस्तऐवज, पत्रे आणि साहित्यिक मजकूर आणि लेखांसाठी केला जात असे, तर नंतरचा वापर कबरे, मंदिरातील शिलालेख आणि राजेशाही स्टेले आणि डिक्रीवरील आत्मचरित्रांसाठी केला जात असे.
तिसरा टप्पा , उशीरा इजिप्शियन, 1500 बीसी आणि 700 बीसी दरम्यान टिकला. लेखकांनी उशीरा इजिप्शियन हायरोग्लिफ्स, पॅपिरी, हायरेटिक आणि ऑस्ट्राका लिहिले. पूर्वीच्या आवृत्त्यांप्रमाणे, बोलल्या जाणार्या भाषेतील बदलांमुळे लिखित भाषेत बदल झाले.
हे देखील पहा: Scoville स्केल: किती गरम आहेत Takisचौथा टप्पा डेमोटिक होता जो प्राचीन इजिप्शियन लोकांनी 700 BC आणि 400 AD दरम्यान वापरला. प्राचीन इजिप्शियन लोकांनी चौथ्या टप्प्यात हायरेटिक आणि हायरोग्लिफ्स वापरणे बंद केले. त्याऐवजी, त्यांनी ही भाषा वापरून संवाद साधण्यासाठी डेमोटिक ग्रंथ वापरले.
इजिप्शियन भाषेचा अंतिम टप्पा, किंवा कॉप्टिक, 400 AD मध्ये उदयास आला परंतु हळूहळू या प्रदेशात अरबी भाषेची लोकप्रियता वाढली. ते बायझंटाईन काळापासून इस्लामिक युगाच्या प्रारंभापर्यंत टिकले.
#1: सुमेरियन (5,000 वर्षांपूर्वी)
सुमेरियन भाषा अंदाजे 3200 ईसा पूर्व मध्ये उदयास आली. हे शीर्षक देखील धारण करतेसर्वात जुनी लिखित भाषा. सुमेरियन लोकांनी क्यूनिफॉर्म वापरून भाषा लिहिली. क्यूनिफॉर्म्समध्ये पाचर-आकाराचे चिन्ह होते, जे सुमेरियन लोकांनी धारदार रीड स्टाईलस वापरून मऊ मातीच्या गोळ्यांवर छाप पाडून बनवले होते.
पुरातत्वशास्त्रज्ञांना चौथ्या सहस्राब्दीच्या काही गोळ्या सापडल्या ज्यात शिक्षण साहित्य आणि प्रशासकीय नोंदी आहेत.
दक्षिण मेसोपोटेमियामध्ये राहणारे प्राचीन सुमेरियन लोक ही आता नामशेष झालेली भाषा वापरत असत.
सुमेरियन भाषा 2000 बीसी मध्ये कधीतरी बोलली जाणारी भाषा म्हणून नष्ट झाली, जेव्हा सुमेरियन लोकांनी सेमिटिक अक्कडियन्स बोलायला सुरुवात केली. परंतु अस्सीरो-बॅबिलोनियन लोकांनी ती बोलणे बंद केल्यावर जवळपास एक सहस्राब्दीपर्यंत ती लिखित भाषा म्हणून वापरणे चालू ठेवले.
सुमेरियन कधीही दक्षिण मेसोपोटेमियाच्या सीमेपलीकडे बोलली जात नव्हती.
10 सर्वात जुन्या भाषांचा सारांश
रँक | भाषा<17 |
---|---|
1 | सुमेरियन (5,000 वर्षांपूर्वी) |
2 | <20 इजिप्शियन (5000 वर्षांपूर्वी)|
3 | तमिळ (5000 वर्षांपूर्वी) |
4 | संस्कृत t (3500 वर्षांपूर्वी) |
5 | ग्रीक (3450 वर्षांपूर्वी) |
6 | हान एथनिक चायनीज (3250 वर्षांपूर्वी) |
7 | हिब्रू (3000 वर्षे जुने) |
8 | अरॅमिक (2900 वर्षे जुने) |
9 | लॅटिन (२७०० वर्षे |