পৃথিৱীত কিমান বগা বাঘ বাকী আছে?

য়ান মাৰ্টেলৰ লাইফ অৱ পাই ৰ পৰা আৰম্ভ কৰি ৰুডিয়াৰ্ড কিপলিঙৰ জংগল বুক লৈকে বংগ বাঘটো মানুহৰ কল্পনাত ওখকৈ থিয় হৈ আছে। ইয়াৰ উগ্ৰ, নিৰ্জন স্বভাৱৰ লগতে ইয়াৰ শক্তিশালী শৰীৰে ইয়াক সহস্ৰাব্দ ধৰি আকৰ্ষণৰ বস্তু কৰি আহিছে। তাতোকৈ মোহনীয় হৈছে ইয়াৰ বগা সমকক্ষ বগা বংগ বাঘ। দুৰ্ভাগ্যজনকভাৱে, পৃথিৱীত কিমান বগা বাঘ বাকী আছে, সেইটো লক্ষ্য কৰিলে এটা দেখা পোৱাটো একেবাৰে বিৰল।

বগা বাঘটোৰ আশ্চৰ্য্য আৰু মহিমা অন্বেষণ কৰক যেতিয়া আমি আৱিষ্কাৰ কৰোঁ যে আমাৰ গ্ৰহত কিমানটা এতিয়াও আছে!

বগা বাঘ কি?

বংগ বাঘৰ লিউচিজম নামৰ জিনীয় মিউটেচনৰ ফলত বগা বাঘৰ সৃষ্টি হয়। এই ৰিচেছিভ জিনৰ ফলত বগা ছালৰ সৃষ্টি হয়। অস্বাভাৱিক নীলা চকুৱেও সাধাৰণ সোণালী বা ৰঙা-বাদামী ৰঙৰ ঠাই লয়। অৱশ্যে এইটো এলবিনিজম নহয়; বগা বাঘৰ নোমত নিৰ্দিষ্ট পৰিমাণৰ ৰং ৰাখে। এই ধৰণৰ সন্তান উৎপন্ন কৰিবলৈ পিতৃ-মাতৃ দুয়োজনেই প্ৰয়োজনীয় জিন কঢ়িয়াই নিব লাগিব। জনপ্ৰিয় ভুল ধাৰণা সত্ত্বেও বগা বাঘ বা বগা বংগ বাঘ বংগৰ উপপ্ৰজাতি নহয়, কেৱল এটা ভিন্নতাহে।

বগা বাঘে নিজৰ প্ৰজাতিৰ স্বাক্ষৰযুক্ত ক'লা ৰেখা ধৰি ৰাখে। যদিও মানুহে এই অনন্য ৰংটোক বাঞ্ছনীয় বুলি গণ্য কৰে, তথাপিও ই বন্যপ্ৰাণীত থকা বাঘবোৰক বিশেষ সহায় নকৰে। ই ইহঁতৰ নিজকে ছদ্মবেশত ৰখাৰ ক্ষমতা হ্ৰাস কৰে আৰু চিকাৰ ধৰাটো অধিক কঠিন কৰি তোলে।

দুয়ো ৰঙৰ বংগ শক্তিশালী জীৱ। ইহঁতৰ শৰীৰৰ দৈৰ্ঘ্য ১০ ফুট আৰু...ওজন প্ৰায় ৬০০ পাউণ্ড। অৱশ্যে তেওঁলোক আটাইতকৈ ডাঙৰ নহয়! চাইবেৰিয়ান বাঘ আৰু ডাঙৰ, সৰ্বোচ্চ দৈৰ্ঘ্য ১১ ফুট আৰু শীৰ্ষ ওজন প্ৰায় ৮০০ পাউণ্ড। বগা বাঘ সাধাৰণতে বন্যপ্ৰাণীত ১০-১৫ বছৰৰ ভিতৰত আৰু বন্দী অৱস্থাত ২০ বছৰলৈকে থাকে।

বংগ আৰু চাইবেৰিয়ান বাঘকে ধৰি বাঘৰ ৯টা উপপ্ৰজাতি আছে। আজিও পোৱা আন ৪ টা হৈছে দক্ষিণ চীনৰ বাঘ, মালয় বাঘ, ভাৰত-চীন বাঘ, আৰু সুমাত্ৰা বাঘ। দুখৰ বিষয় যে ৩টা উপপ্ৰজাতি বিলুপ্ত হৈ গৈছে: কেছপিয়ান বাঘ, বালি বাঘ আৰু জাভান বাঘ।

বিশ্বত কিমানটা বগা বাঘ বাকী আছে?

কেৱল আজি বিশ্বত প্ৰায় ২০০ টা বগা বাঘ আছে । তেওঁলোক সকলোৱে চিৰিয়াখানা, থিম পাৰ্ক বা বিদেশী পোহনীয়া জন্তুৰ সংগ্ৰহত বন্দী হৈ থাকে। বৰ্তমান বন্যপ্ৰাণীত কোনো ধৰণৰ বগা বাঘৰ বিষয়ে জনা নাযায়। দুখৰ বিষয় যে ১৯৫৮ চনত এজন ট্ৰফী চিকাৰীয়ে শেষৰটোক হত্যা কৰিছিল।

সকলো উপপ্ৰজাতিকে ধৰি আজি প্ৰায় ১৩,০০০ টা বাঘ জীয়াই আছে। এতিয়াও ৫ হাজাৰতকৈ অধিক লোক বন্যপ্ৰাণীত বাস কৰে। ইয়াৰে প্ৰায় ৩৫০০ বংগ, বেছিভাগেই সমগ্ৰ ভাৰততে পোৱা যায়। লগতে বন্দী অৱস্থাত প্ৰায় ৮ হাজাৰ বাঘ জীয়াই আছে। ইহঁতৰ ৰখীয়াসকলে ইহঁতৰ সংখ্যা বজাই ৰাখিবলৈ প্ৰজনন কৰে। কেৱল আমেৰিকাই এই বাঘৰ ৫,০০০ টা বাঘ চিৰিয়াখানা আৰু থিম পাৰ্কত ৰাখে। মাজে মাজে আনকি মানুহে পোহনীয়া জন্তু হিচাপেও ৰাখে।

বগা বাঘে ২-৩ বছৰৰ মূৰে মূৰে এবাৰ বংশবৃদ্ধি কৰে। ইহঁতে ৫টা পোৱালিলৈকে পোৱালি জন্ম দিব পাৰে। বংগ বাঘ উগ্ৰঅকলশৰীয়া প্ৰাণী। মাকৰ সৈতে ১৮ মাহ থকাৰ পিছত ডাঙৰ পোৱালিবোৰে নিজাববীয়াকৈ জীৱন আৰম্ভ কৰিবলৈ গুচি যায়।

বগা বাঘ ক’ত থাকে?

বগা বাঘ আগতে ভাৰতত বন্যপ্ৰাণীত পোৱা গৈছিল , নেপাল, ভূটান, আৰু বাংলাদেশ। আজি ইহঁতৰ অস্তিত্ব কেৱল আমেৰিকা আৰু ভাৰতৰ দৰে দেশৰ চিৰিয়াখানা আৰু থিম পাৰ্কতহে আছে।

বগা বাঘৰ পছন্দৰ বাসস্থানৰ ভিতৰত গ্রীষ্মমণ্ডলীয় অৰণ্য, জংঘল, মেংগ্ৰোভ জলাশয় আদি অন্তৰ্ভুক্ত। ইহঁতক নিজকে ছদ্মবেশত ৰাখিবলৈ পৰ্যাপ্ত গছ-গছনিৰ প্ৰয়োজন হয়, লগতে পানীৰ প্ৰচুৰ উৎসৰ সুবিধাও।

বগা বাঘৰ খাদ্য আৰু শিকাৰু

বগা বাঘ আন বংগৰ দৰেই হিংস্ৰ, কাৰ্যক্ষম শিকাৰু। মাংসভোজী হিচাপে ইহঁতে জীয়াই থাকিবলৈ আন প্ৰাণীৰ মাংসৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে। ইহঁতৰ খাদ্যত হৰিণ, বনৰীয়া গাহৰি, গৰু, ছাগলী আদি অন্তৰ্ভুক্ত। মানুহৰ বাহিৰে কোনো প্ৰাকৃতিক শত্ৰু নথকা শিকাৰু।

অৰণ্যৰ ঘন আৱৰণ ব্যৱহাৰ কৰি এই বাঘবোৰে প্ৰায় নিস্তব্ধতাত চিকাৰক খেদি ফুৰে, সাধাৰণতে ৰাতি। তেওঁলোকৰ তীক্ষ্ণ শ্ৰৱণ আৰু দৃষ্টিশক্তিৰ বাবে তেওঁলোকে অসুবিধা নোহোৱাকৈ আন্ধাৰত খোজ কাঢ়িব পাৰে। ইয়াৰ ফলত ইহঁতৰ চিকাৰক গুৰুতৰ অসুবিধাৰ সন্মুখীন হয়।

বেছিভাগ ক্ষেত্ৰতে বাঘে ইচ্ছাকৃতভাৱে মানুহ চিকাৰ কৰা বুলি জনা নাযায়। মানুহৰ সংস্পৰ্শৰ প্ৰতি প্ৰবৃত্তিগত ভয় থাকে আৰু সাধাৰণতে পলাই যাব। কিন্তু যদি তেওঁলোকে অনুভৱ কৰে যে তেওঁলোকৰ ভূখণ্ড, হত্যা বা পোৱালিক ভাবুকি আহিছে। বাঘৰ অভ্যাস মানুহভোজী হোৱাৰ বিৰল উদাহৰণে ভয়ৰ সৃষ্টি কৰিয়েই আছে।

এইখিনিতে ক’ব পাৰি যে বিচ্ছিন্ন আক্ৰমণবাঘৰ ভূখণ্ডত মানুহৰ বেদখলৰ বাবে সংঘটিত হয়। যিহেতু এইটো অধিক সঘনাই ঘটিছে, ভাৰতত বাঘৰ আক্ৰমণ বৃদ্ধি পাইছে।

বগা বাঘ বিপন্ন নেকি?

দুৰ্ভাগ্যজনকভাৱে বগা বাঘ বিলুপ্তপ্ৰায় তালিকাত আছে। যেতিয়ালৈকে ৰিচেছিভ জিন কঢ়িয়াই লৈ ফুৰা বংগ বাঘ থাকিব তেতিয়ালৈকে ইয়াৰ বগা সমকক্ষ কাৰিকৰীভাৱে বিলুপ্ত নহ’ব। কিন্তু বংগৰ সংখ্যা হ্ৰাস পোৱাৰ লগে লগে প্ৰাকৃতিকভাৱে পোৱা বগা পোৱালিৰ সম্ভাৱনা বিৰল হৈ পৰে। যিহেতু বগা বাঘ কোনো উপপ্ৰজাতি নহয় বৰঞ্চ জিনীয় তাৰতম্য, সেয়েহে ইহঁতৰ অস্তিত্ব বংগৰ অস্তিত্বৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল।

বগা বাঘৰ বিপদ কেইবাটাও কাৰণত হ’ব পাৰে। ট্ৰফী চিকাৰ পৰম্পৰাগতভাৱে এটা ডাঙৰ সমস্যা হৈ আহিছে, কিয়নো চোৰাংচিকাৰীয়ে বাঘৰ নোম, মূৰ আৰু শৰীৰৰ অন্যান্য অংশ বিচাৰে। মানুহ বা পশুধনৰ মৃত্যুৰ প্ৰতিশোধমূলক হত্যাকাণ্ডইও ভূমিকা লৈছে। দুখৰ বিষয় যে বনাঞ্চল ধ্বংসৰ ফলত ইহঁতৰ বাসস্থান হেৰুৱাই বংগ আৰু বগা বংগ বাঘ উভয়কে বিলুপ্তিৰ বাবে অধিক দুৰ্বল কৰি তুলিছে।

কিছুমান লোকে বগা বাঘক বিদেশী পোহনীয়া জন্তু হিচাপে কামনা কৰে, যাৰ ফলত বন্যপ্ৰাণীত এই প্ৰাণীবোৰ হেৰুৱাই পেলোৱাত আৰু অধিক অৰিহণা যোগাইছে। চিৰিয়াখানাসমূহেও ভূমিকা পালন কৰে, দৰ্শকে পঢ়িব পৰাকৈ বগা বাঘ প্ৰদৰ্শন কৰে।

বন্দী অৱস্থাত বগা বাঘ

যিহেতু বগা বাঘ এতিয়া কেৱল বন্দী অৱস্থাতহে অস্তিত্ব লাভ কৰে, সেয়েহে ইয়াৰ ৰখীয়াসকলৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে বংগসকলে শেঁতা সন্তান উৎপাদন কৰি থকাটো নিশ্চিত কৰক। এইটো কঠিন, বগাৰ দৰেস্বাভাৱিক পৰিস্থিতিত পেল্ট খুব কমেইহে দেখা যায়। এই ধৰণৰ সন্তানৰ সুবিধাৰ বাবে চিৰিয়াখানাৰ ৰখীয়াসকলে প্ৰজনন প্ৰক্ৰিয়াত হেতালি খেলে। ইয়াৰ বাবে কেৱল ৰিচেছিভ জিন ভাগ কৰা বাঘৰ প্ৰজনন জড়িত হৈ থাকে।

দুৰ্ভাগ্যজনকভাৱে চিৰিয়াখানাৰ সীমিত জনসংখ্যাত এই জিনটো সাধাৰণ নহয়। চিৰিয়াখানাসমূহে প্ৰতিটো বাঘৰ উপপ্ৰজাতিৰ সৈতে আন্তঃপ্ৰজননৰ প্ৰধান সমস্যাৰ সন্মুখীন হয়। আমেৰিকাৰ প্ৰতিটো বগা বাঘৰ সূত্ৰপাত হ’ব পাৰে এটা মতা বগা বংগ মোহনৰ পৰা। এই বাঘটো ১৯৫১ চনত মধ্য ভাৰতৰ বন্যপ্ৰাণীৰ পৰা পোৱালি হিচাপে লোৱা হৈছিল আৰু মৃত্যুৰ আগলৈকে ইয়াক আন বগা বাঘৰ প্ৰজনন কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল।

অন্তঃপ্ৰজননে অসংখ্য সমস্যাৰ সৈতে অস্বাস্থ্যকৰ সন্তান জন্ম দিয়ে বুলি সাৰ্বজনীনভাৱে স্বীকৃতি দিয়া হৈছে। ইয়াৰ ভিতৰত মেৰুদণ্ডৰ বিকৃতি, অংগৰ ত্ৰুটি, ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতাৰ অভাৱ আদিও হ’ব পাৰে। পৰিৱেশ সমাজৰ প্ৰতিক্ৰিয়াৰ মাজতো চিৰিয়াখানাসমূহে আন্তঃপ্ৰজনন বন্ধ কৰিবলৈ অনিচ্ছুক। ইয়াৰ কাৰণ হৈছে তেওঁলোকৰ বাঘে অনা ধন।সংৰক্ষণবিদ আৰু বিশ্ব বন্যপ্ৰাণী পুঁজিৰ দৰে গোটে জোৰ দি কয় যে বন্দী বাঘৰ ওপৰত নহয়, বন্যপ্ৰাণীত প্ৰজনন কৰাত সহায় কৰাতহে গুৰুত্ব দিয়া উচিত।

যিমান বিৰল ইহঁত মহিমামণ্ডিত, বগা বংগ বাঘ ইহঁত আৰু ইহঁতৰ কমলা বংগ বাঘক সংৰক্ষণৰ প্ৰচেষ্টাৰ যোগ্য।