বিষয়বস্তুৰ তালিকা
আমাৰ বহুতৰে বাবে আটাইতকৈ চিনাকি প্ৰাণীবোৰৰ ভিতৰত এটা হ’ল গঁড়। সৰুতে জীৱ-জন্তুৰ বিষয়ে লিখা আমাৰ সকলো ছবিৰ কিতাপতে তাত সদায় এটা গঁড় দেখা গৈছিল। বিগ ফাইভৰ সদস্য হিচাপে আফ্ৰিকাৰ বৃহৎ প্ৰাণীৰ ভিতৰত গঁড় অন্যতম বিখ্যাত। মহান গঁড়টো ডাঙৰ শিঙৰ বাবে জনাজাত, কিন্তু ইয়াৰ বিষয়ে আমি আৰু কি মনত পেলাব পাৰো? চেহেৰা আৰু আচৰণ দুয়োটাতে মনোমোহা। কিন্তু দুৰ্ভাগ্যজনকভাৱে সমগ্ৰ বিশ্বতে গঁড়ৰ সংখ্যা ক্ৰমাৎ হ্ৰাস পাইছে। পৃথিৱীত কিমান গঁড় বাকী আছে আৰু তেওঁলোকক সহায় কৰিবলৈ কি কৰা হৈছে চাওঁ আহক!
পৃথিৱীত কিমান গঁড় বাকী আছে?
গঁড় আৰু হাতী হৈছে... মানুহৰ আগতে বহুদিন পৃথিৱীত ঘূৰি ফুৰা মেগাফ’নাৰ শেষৰটো। আফ্ৰিকা আৰু এছিয়া আছিল দুখন মহাদেশ য’ত ইহঁতক প্ৰচুৰ পৰিমাণে পোৱা গৈছিল। আনকি গুহা চিত্ৰতো গঁড়ৰ চিত্ৰ অংকন কৰা হৈছিল। বিশ্ব বন্যপ্ৰাণী পুঁজিৰ তথ্য অনুসৰি ২০ শতিকাৰ আৰম্ভণিতে এছিয়া আৰু আফ্ৰিকাত প্ৰায় ৫ লাখ গঁড় আছিল। কিন্তু ১৯৭০ চনলৈকে গঁড়ৰ সংখ্যা ৭০,০০০ লৈ হ্ৰাস পায় আৰু আজিও প্ৰায় ২৭,০০০ গঁড় বন্যপ্ৰাণীত আছে।
গঁড়ৰ পাঁচটা ভিন্ন প্ৰজাতি আছে। ইয়াৰে তিনিটা প্ৰজাতি সংকটজনকভাৱে বিলুপ্তপ্ৰায় হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হৈছে। প্ৰজাতি অনুসৰি গঁড়ৰ জনসংখ্যা চাওঁ আহক যাতে প্ৰতিটো প্ৰজাতিৰ কিমান গঁড় বাকী আছে তাৰ এটা ভাল ধাৰণা লওঁ।
প্ৰজাতি অনুসৰি গঁড়ৰ জনসংখ্যা
এই গঁড়ৰ সংখ্যা পাঁচটা ভিন্ন প্ৰজাতিৰ...পৃথিৱীত গঁড়, আমি আগতে উল্লেখ কৰা ধৰণে। পাঁচটা প্ৰজাতিৰ ভিতৰত দুটা আফ্ৰিকান আৰু তিনিটা এছিয়ান। তলত ২০২২ চনত পাঁচোটা গঁড়ৰ প্ৰজাতিৰ অৱস্থাৰ স্নেপশ্বট দিয়া হ’ল।
See_also: ব্লেক পেন্থাৰ বনাম. ব্লেক জাগুয়াৰ: পাৰ্থক্য কি?বগা গঁড়
গঁড়ৰ জনসংখ্যাৰ এটা বৃহৎ অংশ বগা গঁড়ৰ দ্বাৰা গঠিত। আফ্ৰিকাত বগা গঁড়ৰ দুটা উপপ্ৰজাতি পোৱা যায়: উত্তৰ বগা গঁড় আৰু দক্ষিণৰ বগা গঁড়। বন্যপ্ৰাণীত ১৭,০০০ৰ পৰা ১৯,০০০ বগা গঁড় পোৱা যায় বুলি অনুমান কৰা হৈছে। দুৰ্ভাগ্যজনকভাৱে এই সংখ্যা হ্ৰাস পাইছে। যোৱা দশকৰ ভিতৰত বন্য জনসংখ্যা প্ৰায় ১২% হ্ৰাস পোৱা বুলি ভবা হয়। আই ইউ চি এন ৰঙা তালিকা অনুসৰি ইহঁতৰ ভাবুকিৰ ওচৰ চাপিছে।
ক'লা গঁড়
গঁড় প্ৰজাতিৰ ভিতৰত ক'লা গঁড় দ্বিতীয় বৃহত্তম। অনুমান কৰা হৈছে যে তেওঁলোকৰ জনসংখ্যা ৫,৩৬৬ৰ পৰা ৫,৬৩০ৰ ভিতৰত। যদিও সংখ্যাটো কম যেন লাগে, আচলতে তেওঁলোকৰ জনসংখ্যা বৃদ্ধি পাইছে। আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় গঁড় ফাউণ্ডেচনে অনুমান কৰিছে যে যোৱা দশকত এই প্ৰজাতিটোৰ জনসংখ্যা ১৬ – ১৭% বৃদ্ধি পাইছে। IUCN Conservation Red List ৰ মতে ই Critically Endangered হৈয়েই আছে। কিন্তু এই জনসংখ্যা বৃদ্ধিয়ে সুৰক্ষাৰ প্ৰচেষ্টাই কাম কৰি থকাৰ প্ৰমাণ।
বৃহত্তৰ একশিংযুক্ত গঁড়
বৃহত্তৰ একশিংযুক্ত গঁড়, যাক “ভাৰতীয় গঁড়” বুলিও কোৱা হয়, দুৰ্বল হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়। বৰ্তমানৰ জনসংখ্যা প্ৰায় ৩৭০০, আৰু ই বৃদ্ধি পাইছে, ধন্যবাদৰ পাত্ৰ। এশ বছৰৰ আগতে এই প্ৰজাতিৰ সংখ্যা আছিলমাত্ৰ ১০০ জন ব্যক্তি। গতিকে সংৰক্ষণৰ প্ৰচেষ্টা অবিশ্বাস্যভাৱে ভালদৰে চলি আহিছে। গঁড় চোৰাং চিকাৰৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ আৰু এই প্ৰাণীবোৰৰ বাবে সংৰক্ষিত অঞ্চল সম্প্ৰসাৰণৰ বাবে ভাৰত আৰু নেপাল চৰকাৰে বছৰ বছৰ ধৰি কেইবাটাও প্ৰচেষ্টা চলাই আহিছে।
সুমাত্ৰা গঁড়
এই ঠাইত বহুত ডাঙৰ স্তন্যপায়ী প্ৰাণী বাকী নাই সুমাত্ৰা গঁড়তকৈ অধিক বিপন্ন পৃথিৱী। ইয়াক এক জটিল বিপন্ন মৰ্যাদা প্ৰদান কৰা হৈছে। বৰ্তমান বন্যপ্ৰাণীত ৮০ টাতকৈও কম সুমাত্ৰা গঁড় বাকী আছে, আৰু ইয়াৰ জনসংখ্যা দ্ৰুতগতিত হ্ৰাস পাইছে। সুমাত্ৰা গঁড় মূলতঃ ইণ্ডোনেছিয়াৰ বৰ্নিও আৰু সুমাট্ৰা দ্বীপত বাস কৰে। বাসস্থান হেৰুৱাৰ বাবে ই সুমাট্ৰা আৰু বৰ্নিঅ'ৰ বাহিৰেও কাৰ্যতঃ সকলোতে নাইকিয়া হৈ গৈছে, য'ত ই কম সংখ্যকে জীয়াই আছে।
জাভান গঁড়
সুমাত্ৰা গঁড়ৰ দৰেই জাভান গঁড় জটিলভাৱে বিপন্ন হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হৈছে। ইয়াৰ কাৰণ হ’ল আজি ইয়াৰে মাত্ৰ ৭৫ টাহে বন্যপ্ৰাণীত বাস কৰে। ইয়াৰ পিছতো জনসংখ্যা সুস্থিৰ হৈ আছে। ১৯৬৫ চনত ২০ টাতকৈও কম জাভান গঁড় বাকী আছিল। সফল সংৰক্ষণ কাৰ্যসূচীৰ ফলত জীৱ-জন্তুৰ সংখ্যা বৃদ্ধি আৰু স্থিৰতা বৃদ্ধি পাইছে। ইণ্ডোনেছিয়াৰ এটা দ্বীপ জাভাত জাভা গঁড়ৰ সমগ্ৰ জনসংখ্যা থাকে।
কিহৰ বাবে গঁড়ৰ জনসংখ্যা হ্ৰাস পাইছে?
গঁড়ৰ জনসংখ্যা কেইবাটাও কাৰণত হ্ৰাস পাইছে। বাসস্থান হেৰুৱাই পেলোৱাটো ইয়াৰ অন্যতম উল্লেখযোগ্য অৰিহণা। এটা বৃদ্ধি পোৱাএছিয়া আৰু আফ্ৰিকাত মানৱ জনসংখ্যাই গঁড়ৰ বাসস্থান বেদখল কৰাটো অনিবাৰ্য। মানৱ বসতি, কৃষি উৎপাদন, কাঠ কটাৰ বাবে নিৰন্তৰভাৱে মাটিখিনি মুকলি কৰি আছে। উদাহৰণস্বৰূপে, জাভান গঁড় এতিয়া উজুং কুলন ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানৰ বাহিৰত নাই, য’ত এসময়ত সমগ্ৰ দক্ষিণ-পূব এছিয়াত ইয়াক পোৱা গৈছিল। বাসস্থান হেৰুৱাই আন বহু দিশতো গঁড় প্ৰজাতিৰ ওপৰত নেতিবাচক প্ৰভাৱ পেলায়।
See_also: কেছোৱাৰ গতি: এই বিশাল চৰাইবোৰে কিমান বেগেৰে দৌৰিব পাৰে?গঁড়ৰ চোৰাং চিকাৰ হৈছে গঁড়ৰ সন্মুখীন হোৱা আন এক গুৰুতৰ সমস্যা, লগতে বাসস্থান হেৰুৱাও। ১৯৯৩ চনৰ পৰা গঁড়ৰ শিং অবৈধ হোৱাৰ পিছতো গঁড়ৰ শিংৰ বাবে চোৰাং চিকাৰ এতিয়াও চলি আছে।ক’লা বজাৰত গঁড়ৰ শিং অত্যন্ত লাভজনক, আৰু ইয়াক বিচৰা বহু লোক আছে। লাভৰ ধৰণটোৱে অবৈধ গোটসমূহক অবৈধভাৱে গঁড় চিকাৰ কৰাত সময় আৰু ধন বিনিয়োগ কৰিবলৈ ইচ্ছুক কৰি তোলে।
গঁড়ৰ প্ৰজাতি বিলুপ্ত হোৱাত বাধা দিবলৈ কি কৰা হৈছে?
গঁড়ৰ জনসংখ্যাৰ পৰা ৰক্ষা কৰা হৈছে কেইবাটাও পদক্ষেপৰ দ্বাৰা বিলুপ্তিৰ সৃষ্টি হয়। গঁড় সুৰক্ষাৰ ব্যৱস্থা হিচাপে গঁড় সংৰক্ষণ ক্ষেত্ৰৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছে। উদ্ধাৰৰ সময়ত বন্য গঁড়ক মানৱীয়ভাৱে সুৰক্ষাৰ বাবে অভয়াৰণ্যলৈ লৈ যোৱা হয়। হুবহু গঁড়ৰ প্ৰাকৃতিক বাসস্থানৰ দৰেই। ইহঁতৰ বিভিন্ন ধৰণৰ সংৰক্ষণ ক্ষেত্ৰ আছে যাৰ ভিতৰত মৰুভূমি, গ্রীষ্মমণ্ডলীয় ঘাঁহনি, আৰু বনাঞ্চল আদি অন্তৰ্ভুক্ত। গঁড়ক চোৰাংচিকাৰীৰ পৰা সুৰক্ষিত আৰু বাসস্থান ধ্বংসৰ পৰা আঁতৰাই ৰখাৰ ফলত গঁড়ৰ আয়ুস দীঘলীয়া হয়, যাৰ ফলত গঁড়ৰ...extinction.
গঁড় বাস কৰা চৰকাৰসমূহে গৃহীত কৰা আইনসমূহৰ উন্নতিৰ বাবেও প্ৰচেষ্টা চলোৱা হৈছে। গঁড়ৰ শিংৰ ব্যৱসায় আৰু বিক্ৰী বন্ধ কৰিবলৈ আফ্ৰিকা আৰু বিশ্বৰ অন্যান্য অঞ্চলত আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় আৰু স্থানীয় আইন উন্নত কৰা হৈছে। গঁড় চোৰাং চিকাৰৰ ওপৰত কৰা গৱেষণাৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে জীৱিত গঁড়ৰ নিয়ন্ত্ৰিত বাণিজ্যই চোৰাং চিকাৰ হ্ৰাস কৰিব পাৰে। ইয়াৰ বিপৰীতে আন গোট যেনে দ্য ৱৰ্ল্ড ৱাইল্ডলাইফ ফাণ্ডে শিঙৰ ব্যৱসায়ক বৈধ কৰাৰ বিৰোধিতা কৰে কাৰণ ইয়াৰ ফলত চাহিদা বৃদ্ধি পাব।