বিষয়বস্তুৰ তালিকা
ডাইনোছৰৰ এটা সাধাৰণ বৈশিষ্ট্য হৈছে স্পাইক। লাখ লাখ বছৰৰ আগতে জীয়াই থকা বহুতো ডাইনোছৰ অত্যন্ত মাৰাত্মক আছিল, আৰু ইতিহাসৰ কিছুমান আটাইতকৈ তীব্ৰ শিখৰ শিকাৰু। ভেলোচিৰেপ্টৰ, টি-ৰেক্স, স্পিন'ছৰছৰ দৰে ডাইনোছৰ আটাইতকৈ মাৰাত্মক ডাইনোছৰৰ কিছুমান উদাহৰণ।
See_also: তিনিটা বিৰল মেকুৰী চকুৰ ৰং আৱিষ্কাৰ কৰকমাংসভোজী ডাইনোছৰবোৰে খাদ্য গ্ৰহণ কৰিবলৈ বিভিন্ন ধৰণৰ প্ৰাণীৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰিছিল। নিজকে ৰক্ষা কৰিবলৈ বহুতো তৃণভোজী ডাইনোছৰৰ প্ৰাকৃতিক প্ৰতিৰক্ষা হিচাপে স্পাইক আৰু কৱচ আছিল। এই লেখাটোত আপুনি স্পাইক থকা ৯টা ভিন্ন ডাইনোছৰৰ বিষয়ে জানিব পাৰিব।
ডাইনোছৰৰ বিষয়ে জানিবলৈ জীৱাশ্ম অন্যতম বৃহৎ সম্পদ আৰু আনকি লাখ লাখ বছৰৰ পিছতো সহায়ক। ডাইনোছৰবোৰে প্ৰতিৰক্ষা হিচাপে স্পাইক ব্যৱহাৰ কৰিছিল যদিও এই প্ৰাচীন সৰীসৃপবোৰে ইহঁতৰ শৰীৰৰ পৰা কিয় ডাঙৰ ডাঙৰ ডাল গজাছিল সেই সম্পৰ্কেও আন তত্ত্ব আছে। ইয়াত ৯টা ডাইনোছৰৰ স্পাইক আছে আৰু প্ৰতিটোৰ বিষয়ে আপুনি কি জানিব লাগে।
1. এংকিল’ছ’ৰাছ
এংকাইল’ছ’ৰাইড পৰিয়ালৰ সদস্য এংকিল’ছ’ৰাছ ইয়াৰ পৰিয়ালৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ সদস্য। এই প্ৰজাতিটোৱে ক্ৰিটেচিয়াছ যুগত উত্তৰ আমেৰিকাত বাস কৰিছিল। শিকাৰুৰ পৰা ৰক্ষা কৰিবলৈ স্পাইকে ইহঁতৰ শৰীৰটো ঢাকি ৰাখিছিল। এই ডাইনোছৰবোৰৰ ওখ আছিল প্ৰায় ৫.৬ ফুট (১.৭ মিটাৰ), আৰু দীঘলীয়া শৰীৰ আছিল প্ৰায় ২৪ ফুট (৭.৩ মিটাৰ)। এংকাইল'ছ'ৰাছ তৃণভোজী, ই বিভিন্ন ধৰণৰ নিম্নগামী উদ্ভিদ খায়।
এংকাইল'ছ'ৰাছ আছিল ব্ৰাউজিং তৃণভোজী আৰু ই কেৱল প্ৰতিৰক্ষাৰ বাবেহে নিজৰ শাৰীৰিক অস্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰে। এই প্ৰজাতিৰ ঠেংএই জন্তুটোক উত্তেজিত কৰাৰ সিদ্ধান্ত লোৱা যিকোনো ভাবুকিৰ ওপৰত দ্ৰুতভাৱে দোল খাব পাৰে। স্পাইকে এংকিল’ছ’ৰাছৰ পিঠি, মূৰ আৰু ঠেং ঢাকি ৰাখে, যাৰ বাবে ইয়াৰ ওচৰলৈ যোৱাটো বিপজ্জনক হৈ পৰে।
২. কেনট্ৰ'ছ'ৰাছ
ষ্টেগোছ'ৰাইড পৰিয়ালৰ এটা প্ৰজাতি, নেট্ৰ'ছ'ৰাছ জুৰাছিক যুগৰ শেষৰ ফালে বৰ্তমানৰ তাঞ্জানিয়া, পূব আফ্ৰিকাত বাস কৰিছিল। কেণ্ট্ৰ’ছ’ৰাছ এবিধ তৃণভোজী আছিল আৰু ই প্ৰায় ৩ ফুট ওখ নিম্নগছ গছ-গছনি খাইছিল। সুৰক্ষিত ৰাখিবলৈ এই প্ৰজাতিটোৱে বৃহৎ গোটত ভ্ৰমণ কৰিছিল।
কেণ্ট্ৰ'ছ'ৰাছৰ জোখ প্ৰায় ১৫ ফুট (৪.৫৭ মিটাৰ), আৰু ওজন ২,২০০ৰ পৰা ৬,৬০০ পাউণ্ড (৯৯৭.৯ – ২৭২১.৫ কিলোগ্ৰাম)। উত্তৰ আমেৰিকাৰ ষ্টেগোছ’ৰাছতকৈ ইহঁত অলপ সৰু আছিল। ডালবোৰে ইহঁতৰ শৰীৰ আৰু ঠেং ঢাকি ৰাখে। নেট’ৰ’ছ’ৰাছৰ দীঘলীয়া ডালবোৰে শিকাৰুৰ বাবে ইহঁতক সফলতাৰে আক্ৰমণ কৰাটো কঠিন কৰি তুলিছিল। সংগীক আকৰ্ষণ কৰাটো তেওঁলোকৰ স্পাইকৰ আন এটা সম্ভাৱ্য ব্যৱহাৰ। আন সাজসজ্জিত ডাইনোছৰৰ দৰে ইহঁতে নিজৰ ঠেং ব্যৱহাৰ কৰি শত্ৰুক ব্লাডজন আৰু আঁতৰাই ৰাখে।
3. Pachycephalosaurus
Pachycephalosaurus এবিধ তৃণভোজী, আৰু দ্বিপদ ডাইনোছৰ। এই প্ৰজাতিটোৱে ৬৫ৰ পৰা ১০ কোটি বছৰ আগতে ক্ৰিটেচিয়াছৰ শেষৰ ফালে বাস কৰিছিল। বৰ্তমান উত্তৰ আমেৰিকাত বাস কৰিছিল পেচিচেফেল’ছ’ৰাছে। আলবাৰ্টা, কানাডা, মন্টানা, দক্ষিণ ডাকোটা, ৱাইমিং আদিত জীৱাশ্ম উদ্ধাৰ কৰা হৈছে। পেচিচেফালোছ'ৰাছ হৈছে অৰ্নিথ'প'ডা ডাইনোছৰ, আৰু ইহঁতৰ ডালবোৰ সাজসজ্জিত ডাইনোছৰতকৈ বহু কম দেখা যায়ডাইনোছৰ।
See_also: বিশ্বৰ শীৰ্ষ ৯ টা সৰু কুকুৰবৰ্তমান এই প্ৰজাতিৰ দুটা প্ৰজাতি আছে:
- পেচিচেফালোছ'ৰাছ গ্ৰেঞ্জেৰী
- পেচিচেফালোছ'ৰাছ ৰেইনহাইমেৰী
এই ডাইনোছৰটোৰ ওখ প্ৰায় ৬ ফুট (১.৮ মিটাৰ), আৰু ইয়াৰ দৈৰ্ঘ্য ১৫ৰ পৰা ১৬ ফুট (৪.৫ৰ পৰা ৪.৮ মিটাৰ)ৰ ভিতৰত আছিল। ইয়াৰ অন্যতম আকৰ্ষণীয় বৈশিষ্ট্য হ’ল ইয়াৰ ডাঠ মূৰৰ খুলিটো, যিটো ১০ ইঞ্চি (২৫ চে.মি.) ডাঠ। Pachycephalosaurus ৰ মূৰৰ খুলি গড় ডাইনোছৰতকৈ ১০ গুণ ডাঠ। তেওঁলোকৰ মূৰৰ খুলিৰ পৰা সৰু সৰু ডালবোৰ ওলাই আহিছিল, লগতে মুখমণ্ডলতো। ইহঁতৰ কঠিন মূৰৰ খুলিটোৱে ইহঁতক যিয়েই বাধা পায়, ভেড়াৰ দৰে বেটাৰ কৰিবলৈ দিয়ে।
4. পোলাকেন্থাছ
[ ডাইনোছৰ পলকেন্থাছ image-caption- ]
পোলাকেন্থাছ হৈছে আৰম্ভণিৰ ক্ৰিটেচিয়াছ যুগত বাস কৰা সাজসজ্জিত ডাইনোছৰ। প্ৰায় ১৩০ৰ পৰা ১২.৫ কোটি বছৰ আগতে বাস কৰা এইবোৰে পশ্চিম ইউৰোপত বাস কৰিছিল আৰু তাত জীৱাশ্মৰ খণ্ডবোৰ এৰি থৈ গৈছিল। এই ডাইনোছৰটো স্থলজ আছিল আৰু তৃণভোজী খাদ্যৰ দ্বাৰা জীয়াই আছিল। এই ডাইনোছৰৰ আংশিক জীৱাশ্মহে আৱিষ্কাৰ কৰা হৈছে, অৱশ্যে আন অনুৰূপ প্ৰজাতিয়ে এই ডাইনোছৰটো কেনেকুৱা হ'ব পাৰে তাক চিত্ৰিত কৰাত সহায় কৰিছে।
প'লাকেন্থাছ প্ৰায় ১৬ ফুট (৫ মিটাৰ)লৈকে বৃদ্ধি পাইছিল, আৰু ইয়াৰ আৱৰণো আছিল কঠিন কৱচ . ইহঁতৰ ওখ প্ৰায় ৭ ফুট (২.১৩ মিটাৰ), আৰু প্ৰতিৰক্ষাৰ বাবে ইহঁতৰ শৰীৰ আৰু ঠেংৰ কাষে কাষে ডাল থাকে। গঁড়ৰ বেগেৰে দৌৰি, সম্পূৰ্ণ ডাঙৰ হ'লে ইহঁত গধুৰ ২ মেট্ৰিক টন (৪৪০৯ পাউণ্ড) হয়।
5.ডেচেন্ট্ৰুৰাছ
ডেচেণ্ট্ৰুৰাছ জুৰাছিকৰ শেষৰ ফালে বাস কৰিছিল আৰু ই এটা বৃহৎ ষ্টেগোছ'ৰাইড প্ৰজাতি। ইহঁতৰ দৈৰ্ঘ্য প্ৰায় ২৩ৰ পৰা ২৬ ফুট (৭ৰ পৰা ৮ মিটাৰ) আৰু ওজন ৫ টন (১০০০ পাউণ্ড) পৰ্যন্ত আছিল। ডাচেন্ট্ৰুৰাছে ক্ৰিটেচিয়াছৰ শেষৰ ফালে বিলুপ্তিৰ পৰিঘটনালৈকে জীয়াই আছিল আৰু বৰ্তমানৰ ইউৰোপত বাস কৰিছিল। এই ডাইনোছৰৰ ২০টা জীৱাশ্মৰ নমুনা আৱিষ্কাৰ কৰা হৈছে। এই প্ৰজাতিৰ অৱশিষ্ট আৱিষ্কাৰ হোৱা কিছুমান অঞ্চল স্পেইন, ফ্ৰান্স আৰু যুক্তৰাজ্য।
ডাচেন্ট্ৰুৰাছ তৃণভোজী আছিল আৰু চাৰিও ভৰিৰে গতি কৰিছিল। আন সাজসজ্জিত ডাইনোছৰৰ দৰেই ইহঁতৰও প্লেট আছিল, আৰু শৰীৰটো ঢাকি ৰখা ডাল আছিল। ইহঁতৰ শৰীৰ আৰু ঠেংৰ কাষৰ ডালবোৰ দুটা শাৰীত থাকে, আন প্ৰজাতিৰ ষ্টেগোছাউৰিডেৰ দৰে নহয়, যিবোৰৰ সাধাৰণতে মাত্ৰ এটা শাৰী ডাল থাকে।
6. ডাইক্ৰেঅ'ছ'ৰাছ
ডাইন'ছৰৰ কথা ভাবিলে বেছিভাগ মানুহেই ষ্টেগোছ'ৰাছ বা এংকিল'ছ'ৰাছৰ দৰে প্ৰজাতিৰ কথা ভাবে, কিন্তু ডাইক্ৰেঅ'ছ'ৰাছ হৈছে দীঘল ডিঙিৰ ছ'ৰ'পডৰ এটা প্ৰজাতি যিবোৰৰ ওপৰতো ডাল থাকে। ডাইক্ৰেঅ’ছাৰাছৰ পিঠিৰ পৰা ওলাই থকা ডাল বা মেৰুদণ্ড থাকে। ৩৯ ফুট উচ্চতাত থিয় হৈ (১২ মিটাৰ) এই প্ৰজাতিটো আছিল অত্যন্ত বৃহৎ। ডাঙৰ আকাৰৰ সৈতেও ই আন ছাউৰ'পডৰ গড় দৈৰ্ঘ্যতকৈ সৰু আছিল, যিটো প্ৰায় ৫০ ফুট (১৫ মিটাৰ)।
ডাইক্ৰেঅ'ছ'ৰাইড আফ্ৰিকাত বাস কৰিছিল, জুৰাচিক যুগৰ শেষৰ ফালে। ইহঁত তৃণভোজী আছিল আৰু নিম্নভূমিৰ গছ-গছনি খাইছিল। তেওঁলোকৰ পৰা ওলোৱা মেৰুদণ্ডৰ নামেৰে নামকৰণ কৰা হৈছে১৯১৪ চনত জাৰ্মান পুৰাজীৱবিজ্ঞানী ৱাৰ্নাৰ জেনেছে প্ৰথমে ডিক্ৰেছ'ৰ্ড আৱিষ্কাৰ কৰিছিল। নিজৰ সময়ৰ এটা দৈত্য, Dicraeosursu ৰ ওজন ৮.৮ টন (৮,০০০ কিলোগ্ৰাম) বুলি অনুমান কৰা হৈছে। চাৰিওখন ভৰিৰে খোজ কাঢ়িছিল আৰু ডাঙৰ আকাৰে ইহঁতক প্ৰচণ্ডভাৱে লেহেমীয়া কৰিছিল।
7. চুংকিংছ’ৰাছ
১৯৭৭ চনত চীনত উচ্চ শ্বাক্সিমিয়াও গঠনৰ আশে-পাশে চুংকিংছ’ৰাছ আৱিষ্কাৰ কৰি খান্দি উলিওৱা হয়। এই প্ৰজাতিটোৱে জুৰাচিক যুগৰ শেষৰ ফালে বাস কৰিছিল। ষ্টেগোছ’ছ’ৰাইড পৰিয়ালৰ বহু সদস্যৰ ভিতৰত অন্যতম হিচাপে চুংকিংগ’ছ’ৰাছ আছিল তৃণভোজী আৰু চাৰিও ভৰিৰে খোজ কাঢ়িছিল। বনাঞ্চলৰ দৰে বাসস্থানত বাস কৰিছিল। এই প্ৰজাতিটোৱে আন অনুৰূপ ডাইনোছৰৰ সৈতে গোটত বাস কৰিছিল।
চুংকিংগোছৰৰ পিঠিৰ তললৈ যোৱা ডালবোৰ যোৰকৈ সজাই থোৱা আছিল। ডালবোৰ পিঠিৰ পৰা ওলাই আহিল, আৰু ঠেংৰ কাষৰ পৰা ওলাই আহিল। আন আন অনুৰূপ প্ৰজাতিৰ দৰেই ইয়াৰ ঠেংৰ ডালবোৰো আন স্থলজ শিকাৰুৰ পৰা নিজকে ৰক্ষা কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল। <১><২>৮. গেষ্টোনিয়া 
গেষ্টোনিয়া হৈছে ১৩৯ৰ পৰা ১২৫ নিযুত বছৰ আগতে বাস কৰা এটা ডাইনোছৰ, যিটো বৰ্তমান উত্তৰ আমেৰিকা বুলি গণ্য কৰা হয়। এই প্ৰজাতিটো আছিল এংকিল’ছ’ৰিয়ান ডাইনোছৰ, ই অন্যান্য এংকাইল’ছ’ৰিয়ানৰ সৈতে সাধাৰণ বৈশিষ্ট্য যেনে চাৰিও ভৰিৰে খোজ কঢ়া, তৃণভোজী খাদ্য আৰু ইয়াৰ শৰীৰটো ঢাকি ৰখা কৱচৰ দৰে বৈশিষ্ট্য ভাগ কৰিছিল। গেষ্টনিয়াৰ জীৱাশ্ম প্ৰথমে উটাহৰ তলৰ চিডাৰ মাউণ্টেন ফৰ্মেচনত আৱিষ্কাৰ কৰা হৈছিল। ১৯৯৮ চনত ৰবাৰ্ট গেষ্টনে এই ডাইনোছৰটো আৱিষ্কাৰ কৰে আৰু এই প্ৰজাতিটোৰ নামটোও অনুপ্ৰাণিত কৰে।
গেষ্টোনিয়াৰ...ডাঙৰ ডাঙৰ ডালবোৰে ইহঁতৰ শৰীৰ আৰু ঠেং ঢাকি ৰাখে। এই স্পাইকে শিকাৰুৰ মাজত বাস কৰাৰ সময়ত প্ৰজাতিটোক জীয়াই থকাত সহায় কৰিছিল। গেষ্টোনিয়া আছিল মজলীয়া আকাৰৰ প্ৰজাতি, ওজন প্ৰায় ৪,২০০ পাউণ্ড (১৯০৫ কিলোগ্ৰাম) আৰু ইয়াৰ দৈৰ্ঘ্য আছিল ১৬ ফুট (৪.৮ মিটাৰ) <১><২>৯। ষ্টেগোছ'ৰাছ 
ষ্টেগোছ'ৰাছ আছিল এটা আইকনিক স্পাইক আৰু প্লেটৰ ৰূপৰ বৃহৎ ডাইনোছৰ। ১৫৫ -১৪৫ মিলিয়ন বছৰৰ আগতে জুৰাছিক যুগৰ শেষৰ ফালে বাস কৰা ষ্টেগোছ’ৰাছ বিশ্বৰ অন্যতম চিনাকি ডাইনোছৰ। আমেৰিকা, চীন, দক্ষিণ আফ্ৰিকা, ভাৰত, আৰু ইউৰোপত জীৱাশ্ম পোৱা গৈছে।
ষ্টেগোছ'ৰাছৰ তিনিটা প্ৰজাতি জনা যায়, S. ষ্টেনপ, এছ.উংগুলেটাছ<১০>, আৰু <৯>এছ. sulcatus .
Stegosaurus এটা বৃহৎ প্ৰজাতি আছিল, যাৰ জোখ আছিল ২১ৰ পৰা ৩০ ফুটৰ ভিতৰত (৬.৫ – ৯ মিটাৰ)। তৃণভোজী প্ৰাণীৰ খাদ্যত ইহঁতে জীয়াই আছিল আৰু আনুমানিক ওজন আছিল প্ৰায় ৬,৮০০ পাউণ্ড (৩০৮৪.৪২ কিলোগ্ৰাম)। চাৰিওখন ভৰিৰে খোজ কাঢ়ি যোৱা তেওঁলোকৰ ঠেং দীঘল আৰু ডাঠ আছিল। ঠেংৰ শেষৰ ফালে থকা ডালবোৰে আটাইতকৈ তীব্ৰ শিকাৰুৰ পৰা নিজকে ৰক্ষা কৰাটো সম্ভৱ কৰি তুলিছিল। তেওঁলোকৰ পিঠিত বহি আছিল ডাঙৰ ডাঙৰ প্লেট, যিবোৰ তেওঁলোকে দেখুৱাইছিল। ষ্টেগোছ'ৰাছৰ আকাৰৰ বাবে এটা অতি ক্ষুদ্ৰ মূৰ আছিল, আৰু ইয়াৰ মগজু আছিল মাত্ৰ আখৰোটৰ আকাৰৰ।
