निअँडरथल्स वि होमोसेपियन्स: 5 मुख्य फरक स्पष्ट केले

मुख्य मुद्दे:

• निअँडरथल्सचे शरीर लहान, साठलेले होते आणि कपाळावरचे प्रमुख भाग होते. ते सक्षम साधन निर्माते आणि अत्यंत कुशल शिकारी होते.
• होमो सेपियन्स सारख्याच वेळी निअँडरथल्स अस्तित्वात असले तरी ते सुमारे ४०,००० वर्षांपूर्वी नामशेष झाले.
• आधुनिक मानवांची सरासरी उंची ५ फूट ९ इंच आहे. पुरुषांसाठी आणि महिलांसाठी 5 फूट 4 इंच. दुसरीकडे, निएंडरथल्सची सरासरी उंची 5 फूट आणि 5 फूट 6 इंच आहे.

निअँडरथल्स ही प्राचीन मानवांची एक विलुप्त प्रजाती आहे जी 350,000 ते 40,000 वर्षांपूर्वी जगली होती, तर होमो सेपियन्स आधुनिक मानव आहेत. बर्‍याच काळापासून, बर्‍याच लोकांचा असा विश्वास होता की आपण निअँडरथल्सपासून उत्क्रांत झालो आहोत, परंतु ते खरोखर आपल्या सर्वात अलीकडील नातेवाईकांपैकी एक आहेत आणि सुरुवातीच्या मानवांसोबत राहत होते. बर्याच काळापासून, निएंडरथल्सना क्रूर गुहावाले म्हणून चित्रित केले गेले होते जे कुबड्यांसह चालतात आणि क्लब चालवतात. सारख्याच अनेक कारणांसाठी हा शब्द अपमान म्हणून वापरला गेला आहे. तथापि, सत्य हे आहे की निएंडरथल्समध्ये सुरुवातीला विचार करण्यापेक्षा बरेच काही आहे. तर, दोघांमधील फरक काय आहेत? निअँडरथल्स आणि होमो सेपियन्स नेमके किती वेगळे आहेत हे आम्हाला कळले म्हणून आमच्यात सामील व्हा!

होमोसॅपियन विरुद्ध निएंडरथल यांची तुलना

निअँडरथल्स (होमो निअँडरथॅलेन्सिस) त्यांच्या लहान, साठलेल्या शरीरासाठी ओळखले जातात. आणि ठळक भुवया. ते सक्षम साधन निर्माते आणि अत्यंत कुशल शिकारी होते. दुसरीकडे, होमो सेपियन म्हणजे "ज्ञानी माणूस"जे विशेषतः योग्य आहे की आपण किती रुपांतर केले आहे आणि साध्य केले आहे. जरी निअँडरथल्स हे आपले पूर्वज आहेत असा एक सामान्य गैरसमज असला तरी ते खरोखरच जवळचे नातेवाईक आहेत. पण ते किती जवळ आहेत?

होमो सेपियन्स आणि निएंडरथल्समधील काही मुख्य फरक जाणून घेण्यासाठी खालील तक्ता पहा.

निएंडरथल आणि होमोसेपियन्समधील 5 प्रमुख फरक

निएंडरथल वि होमोसॅपियन: कवटी

निअँडरथल्स आणि होमो सेपियन्समधील सर्वात स्पष्ट फरक म्हणजे त्यांच्या कवटी आणि चेहर्यावरील वैशिष्ट्यांमधील फरक. होमोसेपियन्सची कवटी सामान्यत: गोल-आकाराची असते तर निएंडरथल्सची कवटी पुढे ते मागे जास्त लांब असते. ही लांब कवटी निअँडरथल्सच्या मोठ्या मेंदूला परवानगी देण्यासाठी होती. याव्यतिरिक्त, निअँडरथल्सच्या डोळ्यांच्या वर एक प्रमुख कपाळी कड होती. त्यांचे नाकही खूप मोठे होते. होमो सेपियन्सच्या तुलनेत अनुनासिक मार्ग लक्षणीयरीत्या मोठा होता. असे मानले जाते की विशेषतः थंड वातावरणात कठोर क्रियाकलाप करताना ऑक्सिजनचे सेवन वाढले आहे. निअँडरथल्सची हनुवटी देखील होमो सेपियन्सपेक्षा कमी लक्षात येण्यासारखी होती, परंतु ती अधिक उतार असलेली होतीकपाळ.

निअँडरथल विरुद्ध होमोसॅपियन: उंची

आज, देश, राहणीमान, लिंग, वंश इत्यादी घटकांवर अवलंबून होमो सेपियन्सची उंची बदलते. तथापि, आज सरासरी मानव निअँडरथल्सपेक्षा अजूनही उंच. जगभरात अपेक्षित सरासरी पुरुषांसाठी ५ फूट ९ इंच आणि महिलांसाठी ५ फूट ४ इंच आहे. तरीही, निएंडरथल्स काहीसे लहान होते आणि सरासरी बहुतेक 5 फूट आणि 5 फूट 6 इंच दरम्यान होते. या उंचीतील फरकाचे श्रेय काही प्रमाणात निएंडरथल्सच्या लहान अवयवांना दिले जाऊ शकते. निएंडरथलचे खालचे पाय तसेच होमो सेपियन्सपेक्षा लहान खालचे हात होते, ज्यांचे हातपाय जास्त लांब असतात.

निएंडरथल विरुद्ध होमोसापियन: दात

निअँडरथल जीवनातील सर्वात मोठे अंतर्दृष्टी त्यांच्या दातांमधून येते . निअँडरथल दात होमो सेपियन दातांपेक्षा खूप लवकर विकसित होऊ लागले - खरेतर, ते जन्मापूर्वीच विकसित होऊ लागले. शास्त्रज्ञांचा असा विश्वास आहे की हे सूचित करते की निअँडरथल्समध्ये होमो सेपियन्सपेक्षा वेगवान वाढ होते. त्यांच्या दातांमधील इतर फरकांमध्ये होमो सेपियन्सच्या तुलनेत मोठे पुढचे दात, मोठी मुळे, तिसर्‍या दाढाच्या मागे मोठे अंतर आणि मोलार्समधील वाढलेली लगदा पोकळी यांचा समावेश होतो.

निअँडरथल वि होमोसॅपियन: हाडे

निअँडरथल्स आणि होमो सेपियन्सचीही हाडे भिन्न असतात. निअँडरथल्सची हाडे होमो सेपियन्सपेक्षा जास्त मजबूत आणि जाड होती. या जाड हाडांमध्ये जाड मेटाकार्पल्स आणिसामान्यत: त्यांच्या कठोर जीवनशैलीला अनुकूल असलेला अधिक मजबूत स्वभाव. सममित ह्युमरस असलेल्या होमो सेपियन्सच्या विरूद्ध त्यांच्याकडे असममित ह्युमरस हाड देखील होते. निअँडरथल्समध्ये लांब आणि जाड मान असलेले कशेरुक होते ज्यामुळे त्यांच्या वेगवेगळ्या आकाराच्या कवटीला अधिक स्थिरता मिळाली असती.

निअँडरथल वि होमोसॅपियन: शरीराचा आकार

होमो सेपियन्स आणि निअँडरथल्समधील सर्वात विशिष्ट फरकांपैकी एक आहे. शरीराचा आकार. होमोसेपियन्स - आज मानवांची छाती सामान्य आकाराची आणि एक अरुंद श्रोणि आहे. निअँडरथल्सची छाती बॅरलच्या आकाराची होती आणि श्रोणि जास्त रुंद होते. त्यांच्या बॅरल-आकाराच्या छातीत लांब आणि सरळ बरगड्यांचा समावेश असल्याने फुफ्फुसाची क्षमता जास्त असते.

निअँडरथल्स विरुद्ध होमो सेपियन्स कोठे राहत होते?

निएंडरथल्स 40,000 वर्षांपूर्वीपासून 400,000 पर्यंतचे असताना वर्षांपूर्वी, होमो-सेपियन्स त्या काळातील काही काळ अस्तित्वात होते. 700,000 आणि 300,000 वर्षांपूर्वी अस्तित्वात असलेल्या सामान्य पूर्वजांपासून निअँडरथल्स आणि मानवांची उत्क्रांती होण्याची शक्यता आहे; दोन्ही प्रजाती एकाच वंशातील आहेत. सर्वात जुना निएंडरथल सांगाडा सुमारे 430,000 वर्षांपूर्वीचा आहे आणि तो स्पेनमध्ये सापडला होता. निअँडरथल्स नामशेष होण्यापूर्वी निअँडरथल्स आणि होमो-सेपियन्सने स्पेन आणि अगदी फ्रान्ससारख्या वस्तीचे क्षेत्रही सामायिक केले होते असे मानले जाते.

निअँडरथल्सना त्यांचे नाव सर्वात प्राचीन पुरातत्व स्थळांपैकी एकावर आधारित मिळाले.जेथे आधुनिक काळातील डसेलडॉर्फ, जर्मनी येथे असलेल्या निएंडर व्हॅलीमध्ये हाडे सापडली. संशोधकांनी असे निर्धारित केले आहे की या आदिम मानवांनी पूर्वेकडे युरोपच्या अटलांटिक प्रदेशांपासून मध्य आशियापर्यंत युरेशियाच्या काही भागांत वस्ती केली होती.

होमो-सेपियन्स किती जुने आहेत हे निश्चित करण्यात वैज्ञानिकांना संघर्ष करावा लागत असला तरी, त्यांची उपस्थिती निएंडरथल्सपेक्षा खूप पुढे पसरली होती. 200,000 BC आणि 40,000 BC दरम्यानच्या काळात. होमो सेपियन्स 200,000 वर्षांपूर्वी दक्षिण आणि पूर्व आफ्रिकेत होते, अखेरीस उत्तरेकडे स्थलांतरित झाले आणि 40,000 बीसी पर्यंत युरेशिया, 70,000 बीसी पर्यंत आग्नेय आशिया आणि 50,000 बीसी पर्यंत ऑस्ट्रेलियामध्ये वास्तव्य केले.

सामान्य प्रश्न (FAQ) प्रश्न)

निअँडरथल्स आणि मानव एकाच प्रजाती आहेत का?

निअँडरथल्स आणि मानव दोघेही एकाच वंशाचे आहेत होमो पण एकाच प्रजाती नाहीत . निअँडरथल्स (होमो निअँडरथॅलेन्सिस) आणि मानव (होमो सेपियन्स) या दोन वेगळ्या प्रजाती आहेत. आज जिवंत असलेली प्रत्येक व्यक्ती होमो सेपियन आहे. तथापि, निअँडरथल डीएनए काही लोकांमध्ये अस्तित्त्वात असल्याचे आढळून आले आहे, याचा अर्थ निएंडरथल आणि काही सुरुवातीच्या मानवांनी प्रत्यक्षात समागम केला आहे.

निएंडरथल बोलले का?

निअँडरथल्स बोलू शकतील की नाही याबद्दल गेल्या अनेक वर्षांपासून अनेक तर्क लावले जात आहेत. असे असूनही, अलीकडील संशोधनाने आता असे सुचवले आहे की त्यांच्याकडे किमान काही प्रकारची भाषा बोलण्याची क्षमता होती . भाषण आहेव्होकल ट्रॅक्ट स्ट्रक्चर आणि घशाच्या कवटीच्या पायथ्याशी असलेल्या खोलीच्या प्रमाणाशी जोडलेले आहे. निअँडरथल कवटीचे तळ चिंपांझींपेक्षा अधिक कमानदार असल्याचे आढळले आहे, परंतु मानवांपेक्षा कमी कमानदार आहेत, याचा अर्थ ते काही उच्चार तयार करण्यास सक्षम होते, परंतु मानवाने निर्माण केलेल्या ध्वनींची समान श्रेणी आवश्यक नाही. असे असूनही, निअँडरथल्स हे कुशल टूलमेकर आणि कुशल शिकारी होते हे दाखवते की ते प्रभावीपणे संवाद साधू शकले असावेत.

निएंडरथल्स बुद्धिमान होते का?

संशोधनाने असे सूचित केले आहे की निअँडरथल्स जितके मंदबुद्धी नव्हते तितके ते मानले जात होते. ते प्रभावीपणे बोलू आणि संवाद साधू शकले असावेत हे दाखवणाऱ्या पुराव्यांबरोबरच, निएंडरथल्सने त्यांच्या मृतांना पुरले असल्याचे आढळून आले आहे. त्यांनी कबरी चिन्हांकित केल्या आणि प्रतिकात्मक वस्तू बनविल्याचा महत्त्वपूर्ण पुरावा आहे. याव्यतिरिक्त, ते आग तयार करण्यास आणि नियंत्रित करण्यास सक्षम होते, साधने बनवतात आणि आश्रयस्थानांमध्ये राहत होते. असाही पुरावा आहे की त्यांनी आजारी किंवा जखमी झालेल्या कुटुंबातील सदस्यांची काळजी घेतली.

होमोसेपियन्सपेक्षा निएंडरथल्स अधिक मजबूत होते का?

जरी हे अशक्य आहे निश्चितपणे किंवा किती प्रमाणात हे जाणून घेण्यासाठी, हे सामान्यतः मान्य केले जाते की निएंडरथल्स होमो सेपियन्सपेक्षा बलवान होते. निअँडरथल्सची लहान, मजबूत आणि अधिक स्नायू बांधणीचा नैसर्गिकरित्या अर्थ असा होतो की ते ताकदीसाठी योग्य होते. खरं तर,त्यांची खडतर जीवनशैली पाहता, ते खूपच मजबूत होते असे मानणे अगदी सोपे आहे. निअँडरथल तज्ञ शिकारी होते आणि त्यांना पकडण्यासाठी आणि मारण्यासाठी मॅमथ्ससारख्या मोठ्या प्राण्यांशी लढले. इतकेच नाही तर त्यांना मारल्यानंतरही त्यांनी मोठ्या प्रमाणात मांस त्यांच्या कुटुंबीयांकडे परत नेले असते.

निअँडरथल्स काय खातात?

निअँडरथल्स ते प्रामुख्याने मांसाहारी होते आणि शिकार करतात आणि मॅमथ, हत्ती, हरीण, लोकरी गेंडे आणि रानडुक्कर यांसारखे मोठे सस्तन प्राणी खातात. तथापि, निअँडरथलच्या दातांमध्ये जतन केलेले अन्न आढळून येते की त्यांनी काही वनस्पती आणि बुरशी देखील खाल्ले.

निअँडरथल्स नामशेष का झाले?

निएंडरथल्स सुमारे 40,000 वर्षांपूर्वी नामशेष झाले, जरी त्यांचा डीएनए काही मानवांमध्ये राहतो. त्यांच्या नामशेष होण्याचे नेमके कारण अस्पष्ट आहेत. तथापि, यापैकी काही कारणांमध्ये सुरुवातीच्या होमो सेपियन्सपासून वाढलेली स्पर्धा, तसेच त्यांच्यात प्रजनन यांचा समावेश असल्याचे मानले जाते. शिवाय, हवामान बदल आणि नैसर्गिक आपत्तींसारख्या अत्यंत परिस्थितीचा सामना करण्यास असमर्थता हे त्यांचे नामशेष होण्याचे आणखी एक कारण आहे. सर्वसाधारण एकमत असे आहे की त्यांच्या नामशेष होण्यामागे हे एक विशिष्ट कारण असण्याची शक्यता नाही, परंतु त्याऐवजी अनेक घटकांचे संयोजन आहे.